fot. fot

Park Krajobrazowy Beskidu Małego utworzony został w 1998 roku. Administracyjnie Park ten położony jest na terenie dwóch województw: śląskiego i małopolskiego. Niewielka część tego Parku położona jest na najbardziej wysuniętych na północ terenów miasta Żywca, tj. na zboczach góry Jaworzyna, Kościelca i Starego Gronia.

Jaworzyna (861 m n.p.m.) to szczyt w leżący w Beskidzie Małym, będący zarazem najwyższym punktem i szczytem w granicach miasta Żywca. Znajduje się pomiędzy Kościelcem a Przełęczą Cisową. Szczyt jest całkowicie porośnięty lasem. Dawniej w okolicach szczytu, zwłaszcza na jego południowej stronie, znajdowało się dużo polan.

Krajobraz otoczenia Jaworzyny, podobnie jak i całego Beskidu Małego, został znacznie przekształcony w wyniku działalności człowieka. Piętro pogórza, tj. do wysokości 550 m n.p.m. prawie w całości jest wykorzystywane pod uprawę oraz zabudowę mieszkalną. Piętro regla dolnego (powyżej 550 m n.p.m.) pokryte jest dość regularnie zwartym kompleksem leśnym z niewielkimi polanami. Najczęściej spotykane w tym piętrze są buczyny oraz bory dolnoreglowe, m.in. żyzna buczyna karpacka, która charakteryzuje się znacznym zróżnicowaniem florystycznym.

W opisywanym terenie występuje ponad 800 gatunków flory roślin naczyniowych, w tym ok. 80 roślin górskich. O bogactwie florystycznym Parku Krajobrazowego Beskidu Małego świadczy występowanie na jego terenie  54 gatunków podlegających ochronie ścisłej i 10 ochronie częściowej. Dużym walorem jest występowanie aż 20 przedstawicieli storczykowatych.

Na obszarze Parku stwierdzono 40 gatunków ssaków, 111 gatunków ptaków lęgowych (w tym 6 gatunków ptaków drapieżnych dziennych), 15 gatunków płazów i około 40 gatunków ryb.

Z ssaków licznie występują: dzik, sarna i jeleń. Dość rzadkie są większe drapieżniki, takie jak: ryś czy wilk. Pospolite na terenie Parku są: lis, borsuk, wydra, kuna domowa i leśna, tchórz zwyczajny, łasica a także gronostaj. Odnotowano też występowanie wielu gatunków nietoperzy, np. mroczka późnego, nocka wąsatka i borowca wielkiego. Największym gryzoniem na terenie Parku jest bóbr europejski.

Przez szczyt Jaworzyny prowadzi szlak górski turystyczny PTTK w kolorze niebieskim z Tresnej przez Kościelec na Jaworzynę, z której to szlak schodzi na Przełęcz Cisową, kończąc swój bieg na Przełęczy Przysłop Cisowy. Na szczyt Jaworzyny wiedzie również Miejski Szlak Spacerowy im. Żywieckich Habsburgów prowadzący z Oczkowa, wyznakowany w październiku 2021 roku. Szlak ten został oznakowany znakami w kolorze czarno-białym.