fot. Ratusz

Pierwszy żywiecki Ratusz z 1706 roku, który zbudowano z drewna na środku centralnego placu Żywca, spłonął w wielkim pożarze w 1857 roku wraz z większością drewnianej zabudowy miasta. W 1868 roku oddano do użytku budynek władz miejskich, który wówczas nazwano Domem Gminnym. Gmach ten stoi dziś na działkach, które z początkiem XVIII wieku należały do Wójta Andrzeja Komonieckiego i pisarza miejskiego Jana Gałuszkowica.

Okazała eklektyczna fasada, na której stykają się elementy neogotyckie i neorenesansowe jest dziełem nieznanego z nazwiska architekta. Architektura ratusza w dużym stopniu nawiązuje do architektury synagogalnej okresu XIX wieku, o czym świadczą potrójne okna zakończone półkoliście, żelazne kolumienki między nimi oraz rozety. Ten fakt jest uznawany przez niektórych kaprysem historii, a przez innych przekornie zemstą Żydów na mieszczanach żywieckich. Paradoksalnie nawiązuje do XVII wiecznego edyktu królowej Konstancji, który sprowadzał się do zwyczajowego zakazu posiadania przez Żydów nieruchomości w granicach Królewskiego Miasta Żywca.

W XIX wieku budynek z nr 106 stał się oficjalnym adresem władz miejskich. W budynku Magistratu znalazły się również urzędy państwowe monarchii habsburskiej: C.K. Urząd Skarbowy oraz C.K. Starosta Powiatowy.

W okresie międzywojennym mieścił się tu Magistrat, a salę obrad Ratusza zdobiły wielkie obrazy pędzla Jana Kazimierza Olpińskiego, przypominające wydarzenia z najnowszej historii miasta, które miały miejsce przed siedzibą władz miejskich, m.in. Przysięga Strzelców 1914 roku i Protest Przeciwko Pokojowi Brzeskiemu 1918 roku. Były tam również liczne portrety znanych Żywczan. Podczas okupacji hitlerowskiej obrazy te ukryto i dziś znajdują się one w zbiorach Muzeum Miejskiego w Żywcu.

W czasie II Wojny Światowej w budynku mieścił się sąd okupanta, a w oficynie znajdował się areszt. Po 1945 roku działały tu Sąd Rejonowy i Prokuratura Rejonowa. W 2005 roku samorząd miejski odzyskał swoją siedzibę i budynek po dzień dzisiejszy pełni rolę Ratusza.

W holu Ratusza umieszczono na ścianie odnowioną tablicę pamiątkową w hołdzie wielkiemu kronikarzowi i Wójtowi Żywieckiemu Andrzejowi Komonieckiemu, którą ufundowało społeczeństwo miasta w roku 1985, w 300-lecie burmistrzowskiej kadencji.

Adres: Rynek 2, 34-300 Żywiec

Telefon:  (33) 475 42 00, (33) 475 42 01

Strona www: https://zywiec.pl